Mazur

KIROWIEC   KD – 35       1947 - 1960
KIROWIEC   KDP – 35     1950 - 1958
MAZUR         D - 35          1954 - 1956
MAZUR         D - 40          1956 - 1959

Po wojnie w ZSRR nastąpił tak zwany trzeci etap budowy przemysłu traktorowego. Powstało od podstaw kilka nowych, olbrzymich fabryk, miedzy innymi w Lipiecku zbudowanej tylko pod produkcję ciągników gąsienicowych. Zbudowany w błyskawicznym tempie „Lipieckij Traktornyj Zawod” już w 1947 roku rozpoczyna produkcję traktorów oznaczonych KD-35. Były to ciągniki gąsienicowe uznawane w owym czasie, według norm polskich za traktory średniej mocy, przeznaczone do pracy w dużych gospodarstwach rolnych powyżej 100 ha, jak również w budownictwie i drogownictwie jako spycharka.

Rosyjscy konstruktorzy przy projektowaniu tego traktora oparli się o wzór amerykańskiego ciągnika Caterpillar typ D-4. Jako ciekawostkę należy podać, że amerykański D-4 również trafiał do Polski, tuż po wojnie w ramach pomocy UNRRA. Sporo Caterpillarów D-4 pracowało w powojennej Warszawie jako spychacz przy odgruzowywaniu.

Pierwsze tego typu ciągniki zaczęliśmy otrzymywać z ZSRR około 1948 roku. Wkrótce dostępna była również wersja międzyrzędowa tego ciągnika oznaczona symbolem KDP –35, w której gąsienice były wąskie o szerokości 20 cm i mieściły się przy rozstawie 134 cm w uprawach międzyrzędowych. Prześwit wynosił natomiast 64cm. Traktor ten przeznaczony był np. do pracy z trzy rzędowym kombajnem do zbioru buraków.

KD –35 posłużył jako wzór do budowy rodzimego ciągnika Mazur D-35, którego produkcję w 1954 roku podjęły Zakłady Mechaniczne Łabędy (do 1956 roku Zakłady Mechaniczne im. Stalina). Oczywiście była to dokumentacja, którą polska strona zakupiła. Choć jeszcze w 1953 roku mówiło się o produkcji bardziej potrzebnego rolnictwu ciągnika kołowego „Mazowsze”. Ciągnik ten miał być dokładną kopią przygotowywanego wówczas do produkcji seryjnej traktora MTZ – 2. Tak się jednak nigdy nie stało.

Silniki do polskiego KD-35 podejmuje się produkować Ursus, natomiast zespół podwozia wraz z całym osprzętem budowały ZM Łabędy. D-35 powstawał zarówno na potrzeby budownictwa jako spychacz, jak również rolnictwa i leśnictwa.

W 1956 roku podniesiono moc silnika do 40 KM, poszerzono i wydłużono gąsienice, nad pomostem kierowcy zamontowano lekką kabinę, tym samym ciągnik otrzymał oznaczenie Mazur D-40. Równocześnie rozpoczęto jego produkcję w Zakładach Mechanicznych w Gorzowie Wielkopolskim.

Kolejnym ulepszeniem konstrukcji ciągnika D-40 było zastosowanie w roku 1960 polskiego trzy cylindrowego silnika WSW Andrychów o mocy 50 KM typu S-323 C z komorą wirową w tłoku, tak powstał Mazur D-50

Ciągnik Mazur D-40 wyposażony we wciągarkę linową o sile uciągu 4000 kG był niezastąpioną maszyną przydatna przy zrywce drzewa z lasu. Wyposażony w lemiesz ziemny, mógł być użyty jako spychacz budowlany. Produkowany był w czterech odmianach:

• jako rolniczy. Ze względu na mały nacisk na glebę nadawał się do uprawy łąk i użytków zielonych, a także na terenach podmokłych
• leśny różnił się od wersji rolniczej wyposażeniem we wciągarkę
• budowlany – wyposażony w spychacz
• melioracyjny - stosowany do drenowania kreciego, kopania i profilowania rowów.

Poszczególne wersje różnią się między sobą przede wszystkim skrzynką biegów i to zarówno liczba biegów jak i zakresem prędkości.

Uruchamianie ciągnika następowało za pomocą małego (poj:340 cm3) pomocniczego silniczka gaźnikowego o mocy 8 KM. Po nawinięciu 2-3 zwoi sznura na koło zamachowe tego silnika i energicznym pociągnięciu za drewnianą rączkę na końcu sznurka, kierowca wprawiał w ruch dwusuwa do prędkości 3500 obrotów na minutę. Potem dopiero można było załączyć koło zamachowe dużego silnika, ale nie wcześniej niż po rozprowadzeniu oleju i wstępnym ogrzaniu silnika (kilka minut), załączano kompresję i pełną dawkę paliwa. Później w ciągnikach Mazur D-50 wprowadzono czeski rozrusznik elektryczny PAL 24V o mocy 6 KM.

Pewne ilości ciągników D-40 zostało wyeksportowanych do Chin, Egiptu i Brazylii.